اصطلاح “اینترنت اشیا” اولین بار توسط کوین اشتون در سال ۱۹۹۹ در شرکت پروکتر و گمبل ارائه شد و ایده آن، ایجاد پیوند میان فناوری جدید RFID و موضوع بسیار داغ اینترنت در زنجیره تأمین شرکت پروکتر و گمبل بود که مورد ‌توجه مدیران اجرایی قرار گرفت. بعدازآن، مرکز MIT Auto-ID چشم‌انداز اینترنت اشیا خود را در سال ۲۰۰۱ ارائه کرد و سپس اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) در طی یک گزارش، این فناوری را در سال ۲۰۰۵ به‌صورت رسمی معرفی نمود.

اینترنت اشیا دیدگاهی نوین در صنعت فناوری اطلاعات است که تمامی مفاهیم فنی، اجتماعی و اقتصادی را شامل می­ شود. در این دیدگاه محصولات، کالاهای مصرفی، خودروها و کامیون‌ها، تجهیزات صنعتی و صنایع (برق، تلفن و …)، حسگرها و دیگر مؤلفه‌ها؛ هر روزه توسط اتصالات اینترنتی و همچنین قابلیت‌های قدرتمند تحلیلی داده‌ها با یکدیگر ترکیب‌ شده‌اند تا نحوه کارکرد و زندگی ما را دگرگون کنند. پروژه‌ های انجام‌ شده در اینترنت اشیا بر اینترنت و اقتصاد، تاثیر بسیار چشمگیری داشته؛ به نحوی که پیش­ بینی ­ها نشان می­دهد تا سال ۲۰۲۵ در حدود ۱۰۰ میلیارد شئ متصل به اینترنت اشیا خواهیم داشت که این اتصالات تأثیر بیش از ۱۱ تریلیون دلاری در اقتصاد جهان دارد.

اینترنت اشیا چیست ؟

در یک تعریف ساده و کوتاه اینترنت اشیاء (IoT) پاسخی است به این پرسش که چگونه جهانی با ارتباطات دیجیتالی به دستگاه­ های فیزیکی روزمره خواهیم داشت؟ از طریق IoT دستگاه ها با اتصال به اینترنت، سنسورها و سایر سخت افزارها، امکان برقراری ارتباط و کنترل از طریق وب را خواهند داشت.

اینترنت اشیا (IoT) به هر دستگاه فیزیکی اشاره دارد که قادر است با یک شناسه منحصربه‌فرد در یک شبکه، به تبادل اطلاعات بپردازد. همچنین این ارتباط می­تواند میان انسان و اشیا باشد و باعث تعامل آن­ها شود.

“خانه هوشمند” نمونه­ ای عالی از IoT در دنیای کنونی است.

ترموستات­ها، درهای ورودی و خروجی، دزدگیرها و سیستم­های امنیتی با استفاده از اینترنت، یک مجموعه متصل به هم را تحت عنوان هاب (Hub) ایجاد می­کنند و داده­ ها بین این دستگاه­های فیزیکی به اشتراک گذاشته می­شود. مهم­ترین مزیت این سیستم این است که کاربران می­توانند از راه دور “چیزها” را کنترل کنند؛ به عنوان مثال تنظیم دما، باز کردن قفل درها و… از طریق اپلیکیشن یا وب­سایت.

کاربردهای اینترنت اشیاء تنها محدود به استفاده در خانه­ ها نیست. IoT می­تواند در مجموعه ­های مختلف و با اتصال دستگاه ­های بی­شمار، در حوزه­های مختلف نقش­ آفرینی کند. از تخته ­های هوشمند در کلاس­های مدرسه تا دستگاه­ های پزشکی که می­توانند علائم بیماری پارکینسون را تشخیص دهند، IoT با اتصال فیزیکی و دیجیتالی به سرعت دنیا را هوشمندتر می­کند.

IoT  چگونه کار می کند؟

به طور خلاصه،IoT  در ۳ مرحله به شرح زیر عمل می­کند:

• جمع ­آوری داده ­ها از طریق سخت ­افزارهایی از قبیل سنسور که بر روی دستگاه­ ها نصب می­شوند.

بنا بر نوع دستگاه و نوع داده­ هایی که مد نظر ما خواهد بود، می­توان از یک سنسور تا چندین سنسور را برای جمع­ آوری اطلاعات گوناگون به کار گرفت.

• به اشتراک­ گذاری و نگهداری داده ­های جمع­ آوری شده در یک فضای ابری

ابزار جمع ­آوری اطلاعات عموما از طریق اینترنت، بلوتوث، Wi-Fi و… به فضای ابری متصل می­باشند.

• تجزیه و تحلیل داده ­ها از طریق نرم­ افزار و قرار دادن نتایج در اختیار کاربران

این تجزیه و تحلیل می تواند چیزی بسیار ساده مانند کنترل و خوانش درجه حرارت ثبت شده روی دستگاه­ ها باشد، و یا می­تواند فرآیندی پیچیده، مانند شناسایی اشیاء با استفاده از بینایی کامپیوتر در فیلم باشد.

وسایل اینترنت اشیا

وسایل اینترنت اشیا به صورت بالقوه همه چیزهایی است که در اطراف ما وجود دارند. آن­ها قادرند به صورت پیوسته داده ­ها را جمع­ آوری و منتقل کنند و با سایر دستگاه­ ها و انسان­ ها تعامل کنند. نمونه این تعامل را می­توان در گفتگوی روزانه خود با دستیاران مجازی و هوشمند مشاهده کرد. امروزه ابزار اینترنت اشیا به ما برای تجربه یک زندگی ایمن­تر، سالم­تر و کارآمدتر کمک می­کنند.

اینترنت اشیا در کسب­ و­کار

تاکنون قریب به ۳۰ هزار استارتاپ با تکیه بر تکنولوژی اینترنت اشیا به عنوان یکی از فناوری های اصلی خود در تولید محصولات و خدمات جدید شکل گرفته­اند. سرمایه ­گذاری در استارتاپ­ های فعال در این عرصه، هر ساله با افزایش چشمگیری رو به رو است و انتظار می­رود که در سال­های پیش رو نیز این روند افزایشی ادامه ­دار باشد.

پیش­بینی­ ها نشان می­دهند که تا سال ۲۰۲۵، صنعت IoT به دلیل تحول اتصال مستقیم در برنامه ها، سیستم عامل ها و خدمات، بین ۱ تریلیون دلار تا ۳ تریلیون دلار درآمد خواهد داشت.

۱- لایه دستگاه: قابلیت‌های لایه دستگاه را به‌ طور منطقی می‌توان به قابلیت تعامل با شبکه ارتباطی، به خواب رفتن و فعال شدن، جمع‏ آوری اطلاعات و ارتباط با دروازه؛ دسته ‏بندی کرد.

۲- لایه شبکه: این لایه از دو نوع قابلیت تشکیل می‌شود:

قابلیت‌های شبکه: این نوع از قابلیت‌ها، توابع کنترل مربوط به ارتباطات شبکه‌ای را فراهم می‌آورد. نمونه‌هایی از این توابع عبارت است از: توابع دسترسی و کنترل منابع انتقال، مدیریت تحرک، احراز هویت، کنترل دسترسی و حسابرسی.

قابلیت‌های انتقال: تمرکز این قابلیت‌ها روی برقراری ارتباط به‌منظور انتقال داده‌های خاص کاربردها و سرویس‌های اینترنت اشیا و همچنین اطلاعات کنترلی و مدیریتی مرتبط با اینترنت اشیا است.

۳- لایه پشتیبانی کاربرد و سرویس: لایه پشتیبانی کاربرد و سرویس از دو دسته قابلیت زیر تشکیل می‌شود:

قابلیت‌های پشتیبانی عمومی: این قابلیت‌ها، قابلیت‌های مشترکی هستند که می‌توانند توسط کاربردهای مختلف اینترنت اشیا استفاده شوند (به‌طور مثال پردازش داده یا ذخیره داده). این قابلیت‌ها می‌توانند توسط قابلیت‌های خاص استفاده شوند تا قابلیت‌های دیگری را ایجاد کنند.

قابلیت‌های پشتیبانی خاص: این قابلیت‌ها، قابلیت‌های خاصی هستند که نیازمندی‌های کاربردهای متنوع را برطرف می‌کنند. در واقع، این دسته می‌تواند شامل گروه‌های مختلف قابلیت‌ها باشد تا توابع پشتیبان را برای کاربردهای مختلف اینترنت اشیا فراهم آورند.

۴- لایه کاربرد: لایه کاربرد شامل کاربردهای اینترنت اشیا می‌شود. این کاربردها با رابط‌ های باز امکان ارائه سرویس‌های اینترنت اشیا را فراهم می‌کنند.